BLIJ
We verdelen onze emoties in 4 categorieën, onze kernemoties. Blij, Boos, Bang en Bedroefd. Deze vormen de basis voor elk andere emotie die je als mens kunt ervaren. Geen van onze emoties is niet goed of fout! Wel hebben we in onze maatschappij de neiging om bijvoorbeeld de emotie Blij als positief te bestempelen en Boos als negatief. Maar alle emoties hebben het recht en de noodzaak om te zijn, want ze hebben allemaal hun eigen functie. Hier ga ik wat meer in op de eerstgenoemde en die, die we allemaal wel als positief of fijn ervaren. Het is de emotie die we het makkelijkste toestaan en die zonder schroom geuit wordt.
BLIJ
Hierin zijn veel meer gradaties aan te brengen. Allemaal met een eigen woord om de emotie weer te geven. Gevoelens en emoties van geluk, tevredenheid, geamuseerdheid en opluchting horen o.a. tot deze kernemotie. Ook trots of een erkenning via een beloning brengt eenzelfde gevoel van euforie met zich mee, waardoor de kernemotie vreugde of blijdschap is. Maar ook geestelijk, lichamelijk of sensueel genot valt hieronder. Evenals extase of voldoening. Allemaal hebben ze de emotie BLIJ als basis. Waar dient het eigenlijk voor blij zijn, blijheid, vreugde ervaren. Het is de emotie die motiveert en zorgt voor herhaling.
Mensen vinden het vaak moeilijk om woorden te vinden bij de emoties die ze voelen. In het Emotie Panorama* – een interventie systeem dat ik gebruik als het gaat om het kennen, herkennen en werken met je emoties – worden ze uitgesplitst in:
- Hoopvol
- Speels
- Enthousiast
- Dapper
- Creatief
- Energiek
- Vrolijk
- Gefascineerd
En ja ook deze emotie heeft een mindere kant. Dit motiveren van bepaalde handelingen en het willen van herhaling kan ook afhankelijkheid in de hand werken. Zelfs letterlijk leiden tot een verslaving. Ook hier geldt ‘Alles waar “te” voor staat is vervelend’. Want blij kan ook doorslaan, wanneer het niet voldoende ruimte krijgt om ervaren te worden. Vaak ontstaat dan een vorm van manie, waarbij je enerzijds overdreven vrolijk en extreem opgewekt bent, maar van waaruit je terugzakt naar droefheid.
Voelen en niet te veel nadenken!
Je hoeft niet constant na de denken welke van de hierboven genoemde emoties heb ik nu. Een goed begin is aan het werk te gaan met de 4 basis emoties en te weten dat de andere emoties vooral ontstaan doordat je “er te veel over nadenkt”. Als je dat kunt kun je makkelijker gaan groeien en is je emotionele ontwikkeling al een stuk eenvoudiger. In de pure vorm zijn de vier basisemoties heel waardevol. Het werkt dan ook het beste om deze gevoelens te omarmen voor wat ze zijn. Emoties zijn er om gevoeld te worden. Meer niet. Nu voel je dit en straks voel je weer iets anders. Emoties komen en gaan.
Helaas is het vaak zo dat mensen hun gevoelen verwarren met hun identiteit. Je ‘bent’ geen blij mens. Je bent een mens die vaak blijheid ervaart. Net zoals je geen boos mens bent, maar wel geregeld boosheid kunt ervaren. Alle gevoel, dus alle emoties gaan voorbij, ze zijn tijdelijk. Plak jezelf dus geen label op, op basis van een gevoel of emotie. Je reageert misschien angstig, maar je bent geen bangerik!
Als je de verschillende emoties die je voelt accepteert en ze erkent in de gevoelens van anderen dan is dat een mooi onderdeel van je emotionele ontwikkeling. Je emoties zijn als de 4 poten van een stoel, om niet te wiebelen of om te vallen moet er balans tussen zijn. Als je je gevoel begrijpt en accepteert, kun je makkelijker jezelf zijn. Ook heel erg belangrijk voor kinderen. Wat je voelt, is het makkelijker om jezelf te kunnen zijn. Dat geldt voor jou, maar zeker ook voor je kinderen.
*is een interventie systeem ontwikkeld door Drijfveerkracht.